Op 26 april 1901 werd de Congregatie eigenaar van een kasteel met boerderij en 9 ha bossen en boomgaarden, gelegen tussen de Bergensesteenweg en Vogelenzang in Anderlecht.
Boerderij wordt weeshuis
In de lente van 1902 verlieten veertien broeders hun weeshuis in Scheut om in Anderlecht datzelfde werk voort te zetten. De weeskinderen logeerden voorlopig in de gebouwen van de boerderij. Begin augustus 1903 werd de nieuwbouw voor het weeshuis in gebruik genomen. Dat was het begin van het huidige Sint-Niklaasinstituut.
Uitbreiding
De weeskinderen konden het beroep van schoenmaker, kleermaker en drukker leren. De meeste leslokalen lagen verspreid over de boerderij. In 1911 was de schoolbevolking zodanig gegroeid dat bouwplannen zich opdrongen. In 1914 was de noordelijke vleugel van het centrale gebouw met een feestzaal, zes klaslokalen en twee slaapzalen voltooid.
Een mierennest
Aan weeskinderen ontbrak het niet. Toen de bevoorrading onmogelijk was geworden, werden ze in 1917 vervangen door verlaten kinderen. De broeders kregen de zorg over 600 kinderen. De beschikbare ruimte was amper voldoende om de helft daarvan te logeren. Dus moesten de broeders bijzonder creatief zijn om al die kinderen te slapen te leggen en al die monden te voeden. Dat de tuchtproblemen met zo'n overbevolkt mierennest niet min waren spreekt voor zich.
Internaat - externaat
Van 1919 af was het instituut niet langer een weeshuis, maar een internaat. Vijftien jaar later had het instituut reeds een volledige humaniora. In 1927 deden de eerste vier externen hun intrede. Op dat ogenblik waren er 341 internen. In 1930 waren dat al 441 internen en 16 externen. Dat jaar werd aan het eind van het centrale gebouw een nieuw bouwwerk opgetrokken met klalokalen, kapel, was-, studie-, slaap- en speelzalen.
Op de vlucht
Bij het uitbreken van de tweede wereldoorlog vluchtten de broeders naar Frankrijk. Broeder Athanaas bleef in Anderlecht om voor de koeien, de kalveren en de varkens te zorgen. Het Sint-Pietersziekenhuis opende een afdeling in het instituut. Dat zorgde ervoor dat het instituut ontsnapte aan opeisingen door de bezetter.
Sterke aangroei
Maar na de oorlog bleef het Sint-Pietersziekenhuis nog een tijd in het instituut dat plaatsgebrek begon te lijden door de aangroei van zowel internen als externen. Niettegenstaande tal van internen noodgedwongen geweigerd werden, waren er toen al 380 internen en 182 externen.
Afbraak en opbouw
Eind 1945 werd begonnen met de afbraak van het kasteel. Op 16 juli 1946 legde broeder Leonard, tot voor kort directeur van het Sint-Niklaasinstituut en toen Algemeen Overste, de eerste steen van het hoofdgebouw dat op de plaats van het kasteel zou opgetrokken worden. Op 5 december 1948 werd dat gebouw ingehuldigd.
Voortdurend bouwen
Dat was niet het laatste bouwwerk. Omdat het leerlingenaantal voortdurend toenam, was er een chronisch plaatsgebrek. Op 24 juni 1995 werd een gloednieuwe kleuterschool ingehuldigd. In de jaren ervoor werden de slaapzalen omgebouwd tot klaslokalen en werden er sportzalen gebouwd. In 2008 werd een uitgebreide nieuwbouw in gebruik genomen.
Thans telt het Sint-Niklaasinstituut 133 personeelsleden en 1197 leerlingen of 161 kleuters, 378 leerlingen in de lagere school en 658 in de secundaire afdeling.
Boerderij verbouwd
Begin deze eeuw begon de verbouwing van de boerderij en bijgebouwen door de VZW Minor-Ndako. Deze organisatie kreeg van de congregatie de erfpacht over deze gebouwen om er een opvang- en begeleidingshuis voor buitenlandse niet begeleide minderjarigen van te maken.
Volledig Nederlandstalig
Tot in 1962 bestond het Sint-Niklaasinstituut uit een Franstalige en een Nederlandstalige humaniora. Einde schooljaar werd de Franstalige humaniora gesupprimeerd om plaats te maken voor een Latijn Wetenschappelijke richting naast de reeds bestaande Nederlandstalige afdelingen.
Van internaat naar externaat
Tot eind de jaren zeventig van vorige eeuw had het Sint-Niklaasinstituut inwonende leerlingen. De sluiting van het internaat had weinig invloed op de schoolbevolking die bleef aangroeien. Vandaar een haast ononderbroken bouwgeschiedenis onder de bezielende leiding van Broeder Jaak Timmers
In het groen
Alhoewel een groot deel van de gronden bebouwd werd, bleef er toch heel wat open ruimte met sportvelden en bomen. De sportzalen en –velden zijn voortdurend bezet ook buiten de schooluren. Het Sint-Niklaasinstituut is dan ook een oase van rust naast drukke verkeersaders.
Inhuldiging nieuwbouw
Omdat het leerlingenaantal van het Sint-Niklaasinstituut voortdurend groei- de, werd het gebouwencomplex regel- matig uitgebreid. Nu het leerlingenaantal de 1200 overschrijdt, komt de ingebruikname van de recente nieuwbouw zeer gelegen. Zelfs twee kleuterklassen namen er hun intrek, want de kleuterschool die in 1995 werd ingehuldigd is al te klein.
Uitnodiging inhuldiging nieuwbouw
Op 17 mei 2008 werd de pas voltooide nieuwbouw plechtig ingehuldigd en ingezegend. Minister Guy Vanhengel was een van de sprekers. Er was een grote menigte opgedaagd om deze heuglijke gebeurtenis mee te beleven.